Bir inşaat projesinin başarısını belirleyen faktörleri düşündüğümüzde genellikle kalite, maliyet ve zaman üçgeninden söz ederiz. Oysa bu üçlünün arkasında sessiz ama belirleyici bir unsur vardır: sözleşme yönetimi.
Biz Turuncu Academy olarak, yıllardır hem şantiyede hem de teknik ofiste edindiğimiz deneyimlerle biliyoruz ki; en güçlü proje ekibi bile, doğru kurgulanmamış bir sözleşme yönetimiyle büyük riskler alabilir. Bir madde yanlış yorumlanır, bir süreç yanlış takip edilir ya da onaylar zamanında alınmaz — işte o zaman proje yönetimi rayından çıkar.
Sözleşme yönetimi yalnızca hukuki bir belgeyi takip etmek değil; projeyi planlayan, uygulayan ve kontrol eden herkesin görevlerini ve haklarını yönetmektir. Bu da bir kültürdür.
Bizim eğitimlerimizde anlatmaya çalıştığımız şey de tam olarak budur:
Sözleşmeyi bir doküman olmaktan çıkarıp, yaşayan bir proje yönetim aracı haline getirmek.
1- Bilgi Akışında Şeffaflık ve Dokümantasyon Disiplini
Bir proje sürecinde yaşanan birçok sorun, sözleşmeden değil, sözleşme bilgisinin doğru aktarılmamasından doğar. Proje müdürü, sözleşmedeki bir onay süresini biliyordur ama saha ekibi bilmez. Hakediş mühendisi, fiyat farkı hesabının formülünü doğru uygular ama ataşman hazırlayan kişi aynı maddeye farklı anlam yükler.
Bu bilgi kopuklukları küçük görünür ama zincirleme etki yaratır. Sözleşmede belirtilen sürelere uyulmadığında, zaman kaybı kadar güven kaybı da yaşanır.
Bizim önerimiz, her projenin başlangıcında sözleşme maddelerinin yalnızca yönetici kadroya değil, tüm proje ekibine açık biçimde aktarılmasıdır. Bunun için en etkili yöntemlerden biri, Excel tabanlı kontrol ve iletişim tablolarıdır. “MS Excel: Sıfırdan İleri Seviyeye” eğitimimizde, bu tür süreçleri nasıl dijitalleştirebileceğimizi detaylıca anlatıyoruz.
Bir hakedişin, onayın veya fiyat farkı hesabının kimde olduğunu bilmek, “hangi maddeden doğduğunu görebilmek, projedeki şeffaflığı artırır. Bilginin herkes tarafından izlenebilir hale gelmesi, projeyi hem teknik hem yönetsel anlamda güçlendirir.
2- Sözleşmenin Operasyona Entegre Edilmesi
Sözleşme, sadece başlangıçta imzalanan bir belge değildir. Her bir ataşman, her bir metraj ve her bir revizyon, o sözleşmenin yaşayan parçalarıdır.
Ne yazık ki birçok projede sözleşme bir klasörde kalır. Sahadaki iş ilerler ama sahadaki kişi o işin hangi maddeden doğduğunu, hangi şartlarda hak edileceğini bilmez. Bu da hem ofis hem saha tarafında “yorum farkı” doğurur.
Biz Turuncu Academy olarak bu noktada diyoruz ki:
“Sözleşmenin sadece yönetim masasında değil, uygulama sürecinde de yaşayan bir belge olması gerekir.”
“İnşaat Projelerinde Ataşman Hazırlama Eğitimi” programımızda, her ataşmanın yalnızca yapılan işi değil, o işin hangi maddeye dayandığını gösterir biçimde hazırlanmasını öğretiyoruz.
Yani bir ataşman dosyası, sadece teknik veri değil, aynı zamanda sözleşme bilgisini de taşır.
Bu yöntem, işverenin onay sürecinde büyük fark yaratır. Bir maddeye referans veren ataşman, tartışma değil çözüm üretir. Sözleşme yönetimi, böylelikle sahada görünür, izlenebilir ve ölçülebilir hale gelir.
3- Risklerin Belgelendirilmesi ve Revizyon Yönetimi
Hiçbir proje planlandığı gibi ilerlemez. Yeni bir zemin detayı, tasarım değişikliği ya da geciken bir malzeme teslimi — her biri projenin takvimini ve bütçesini etkiler. Ama asıl sorun değişiklik değil, değişikliğin kayda alınmamasıdır.
Revizyon yönetimi, sözleşme yönetiminin kalbidir. Her değişikliğin hangi tarihte, kim tarafından yapıldığı, hangi iş kalemini etkilediği belgelenmelidir. Bu kayıtlar hem hakediş hem de olası uyuşmazlıklarda en güçlü savunma aracıdır.
“İnşaat Projelerinde Metraj, Keşif ve Hakediş Eğitimi” içeriğimizde, revizyon süreçlerinin nasıl Excel tabanlı bir sistemle yönetileceğini uygulamalı biçimde gösteriyoruz. Her iş kalemi, revizyon numarası ve tarih bilgisiyle takip edilir. Bu sistem, projede “kimin neyi ne zaman değiştirdiğini” tartışmaya gerek bırakmadan ortaya koyar.
Disiplinli bir revizyon yönetimi, yalnızca mali kontrol değil, proje güvenliği sağlar. Çünkü bir sözleşmenin gücü, değişiklikleri kontrol altına alabilmesinde yatar.
Projede Başarıyı Getiren Kültür: Sözleşme Bilinci
Sözleşme yönetimi bir prosedür değil, bir davranış biçimidir. Bir projede her mühendis, her ofis çalışanı, her saha sorumlusu kendi işinin sözleşmeyle ilişkisini bilmelidir. İşte bu noktada eğitim, farkındalık ve sürekli gelişim devreye girer.
Biz Turuncu Academy olarak eğitimlerimizi sadece bilgi aktarmak için değil, mühendislik disiplinini kalıcı hale getirmek için tasarlıyoruz. Udemy üzerinde yayınladığımız her bir içerik — ister Excel, ister Ataşman, ister Metraj eğitimi olsun — katılımcıların yalnızca bilgi edinmesini değil, mesleki refleks geliştirmesini hedefler.
Sözleşme yönetimi, metrajdan, hakedişten ya da planlamadan bağımsız değildir. Aksine, hepsi aynı zincirin halkalarıdır. Ve bu zincirin her halkası güçlü olduğunda, proje hem teknik hem finansal anlamda güvenle ilerler.
Biz biliyoruz ki, belgeleri doğru yöneten ekipler sadece projeleri değil, itibarlarını da yönetir. O yüzden her eğitimimizin temelinde şu ilke vardır:
Bizi Instagram ve LinkedIn’den takip edebilirsiniz.